(Daw’r wybodaeth isod o blurtitout.org)
Pan fyddwn ni’n meddwl am ddibyniaeth neu gaethiwed, rydyn ni’n tueddu i feddwl am ddibyniaeth ar gyffuriau ac alcohol, ond gall dibyniaeth ymwneud â sawl peth gwahanol: cyffuriau, alcohol, bwyd, ymarfer corff, pornograffi, gemau, cyfryngau cymdeithasol, tatŵs, hunan-niweidio, gamblo, siopa – unrhyw beth rydyn ni’n teimlo nad oes gennym reolaeth arno a rhywbeth sy’n effeithio ar ein hwyliau ac ar ein hymddygiad.
Mae gan tua un o bob cant o bobl yng Nghymru broblem gamblo, gyda mwy na thair gwaith hynny mewn peryg o gael problem.
Yn ôl yr amcangyfrif swyddogol, mae gan 27,000 o bobl yng Nghymru broblemau gamblo ond, yn ôl y Comisiwn Gamblo, mae’r gwir ffigurau’n uwch.
Mae yna amcangyfrif hefyd fod 95,000 o bobl Cymru mewn peryg o gael problemau o’r fath, sy’n gallu arwain at afiechyd corfforol a meddyliol, dyledion a chwalu perthynas.
Caiff gamblo effaith “ddinistriol” ar bobl yng Nghymru, ac mae’n rhwygo teuluoedd, yn ôl y Prif Swyddog Meddygol, Dr Frank Atherton.
Yn ei ail adroddiad blynyddol ar gyflwr iechyd y genedl, dywed Dr Atherton fod gamblo yn prysur ddod yn broblem iechyd cyhoeddus, ac mae angen gwaith ymchwil i’r broblem ar frys.
Yn ôl ffigyrau diweddar, mae 61% o oedolion yng Nghymru wedi gamblo yn y 12 mis diwethaf, a dywedodd 30,000 o bobl fod ganddynt broblem gyda gamblo.
Mae datblygiadau ym myd technoleg wedi gweld cynnydd anferth mewn apiau betio ar ffônau symudol, tabledi a chyfrifiaduron, sy’n gwneud gamblo yn fwy hygyrch nag erioed o’r blaen.
Mae Dr Atherton yn galw ar Lywodraeth Cymru i gytuno ar “gynllun gweithredu cryf ac uchelgeisiol” er mwyn lleihau’r niwed sy’n gysylltiedig â gamblo yng Nghymru.
Nid yw bod yn gaeth i gamblo yn cael ei gymryd o ddifrif yng Nghymru, a dywedir bod diffyg cefnogaeth i bobl sy’n gaeth.
Bydd cynhadledd yng Nghaerdydd yn dod ag arbenigwyr, gwleidyddion a phobl sy’n gaeth ynghyd i drafod y broblem ddydd Mercher (21 Mehefin).
Dywedodd Wynford Ellis Owen, o’r elusen Ystafell Fyw a drefnodd y digwyddiad, ei fod wedi dod yn “broblem iechyd cyhoeddus.”
Dywedodd Sarah Grant, sy’n 31 oed o Gaerdydd, na chafodd ei phroblem ei gymryd o ddifrif, yn enwedig o gymharu â phroblemau caethiwed i gyffuriau ac alcohol, ac mae rhai triniaethau ar gyfer gamblo dim ond ar gael i ddynion.
Dywedodd Iain Corby, o’r elusen GambleAware, er nad oes triniaeth ar gyfer gamblo ar gael drwy GIG Cymru, mae cymorth ar gael oddi wrth elusennau.
Darllen rhagor : BBC (Saesneg yn unig)
Mae dibyniaeth yn aml yn gysylltiedig â phroblemau iechyd meddwl. Os oes gennych broblem ddibyniaeth, efallai ei fod wedi dechrau fel ffordd o ymdopi â theimladau nad oeddech yn gallu delio â nhw mewn unrhyw ffordd arall.
Pan fyddwn ni’n meddwl am ddibyniaeth neu gaethiwed, rydyn ni’n tueddu i feddwl am ddibyniaeth ar gyffuriau ac alcohol, ond gall dibyniaeth ymwneud â sawl peth gwahanol: cyffuriau, alcohol, bwyd, ymarfer corff, pornograffi, gemau, cyfryngau cymdeithasol, tatŵs, hunan-niweidio, gamblo, siopa – unrhyw beth rydyn ni’n teimlo nad oes gennym reolaeth arno a rhywbeth sy’n effeithio ar ein hwyliau ac ar ein hymddygiad.
Gall dibyniaeth fod yn hynod o anodd ymdopi ag ef, yn enwedig pan fydd y pethau rydyn ni’n gaeth iddynt yn aml ar gael yn rhwydd.
Os na fydd ein dibyniaeth yn ein helpu ni i ryw raddau, fyddwn ni ddim yn parhau i’w ddefnyddio. Rhywbeth sy’n gallu bod yn allweddol iawn wrth ymdopi â dibyniaeth yw gwybod sut mae’n ein helpu ni ac yna dod o hyd i fecanwaith ymdopi iachus yn ei le. (Darllen rhagor am ymdopi gyda dibyniaeth)
