Gyda rhai ohonom yn paratoi i ddychwelyd i’r gwaith a’r ysgol yn fuan, dyma rai awgrymiadau am sut i reoli’r pryder all fod yn gysylltiedig â hynny.
Lluniau: Heledd Owen. Gwybodaeth: Y Sefydliad Iechyd Meddwl
coronafeirws
Charly, nyrs ar Ward Covid-19, yn trafod iechyd meddwl
Dyma Charly sy’n nyrs ar Ward Covid-19 yn trafod iechyd meddwl, ac yn rhoi gair o gyngor i’r rhai sy’n bryderus.
Covid-19: canllaw ynghylch gofid a gorbryder yn Gymraeg
Mae canllaw ymarferol ar-lein ynghylch byw gyda gofid a gorbryder yn ystod pandemig Covid-19 bellach ar gael yn Gymraeg, diolch i gydweithio rhwng Psychology Tools, meddwl.org a myfyrwyr Prifysgol Aberystwyth.
Mae’r canllaw, Byw gyda Gofid a Gorbryder mewn Cyfnod o Ansicrwydd Byd-eang, yn cynnwys gwybodaeth addysgiadol ynghyd ag ymarferion hunangymorth a thechnegau y gellid eu defnyddio i gynnal lles ac i reoli gorbryder.
Cyhoeddwyd y canllaw yn Saesneg ar wefan Psychology Tools gan Dr Hardeep Kaur a Dr Matthew Whalley ac mae’n cael ei ddefnyddio gan staff GIG Hywel Dda. Synnwyd yr awduron gan yr ymateb byd-eang i’w gwaith, wrth i ddarllenwyr gysylltu â hwy i gynnig ei gyfieithu i’w hieithoedd eu hunain. Mae’r canllaw eisoes ar gael mewn sawl iaith, o Afrikaans i Tseinïeg.
Diolch i ddoniau cyfieithu myfyrwyr yn Adran y Gymraeg ac Astudiaethau Celtaidd Prifysgol Aberystwyth a chysylltiadau meddwl.org, mae’r canllaw hwn bellach ar gael yn y Gymraeg yn rhad ac am ddim ar wefan psychologytools.com.
Coronafeirws: Pryder am dorri gwasanaethau iechyd meddwl : BBC Cymru Fyw
Mae elusennau iechyd meddwl yn poeni fod llai o gymorth ar gael i bobl sy’n dioddef o salwch meddwl yn ystod y pandemig coronafeirws.
Dywedodd elusen Hafal bod asesiadau a sesiynau cwnsela wedi “diflannu neu wedi cael eu cwtogi’n sylweddol.”
Ychwanegodd Mind Cymru fod un o bob pump oedd wedi ceisio cael cymorth i ddelio gyda phroblem iechyd meddwl yn y pythefnos diwethaf wedi methu.
Dim ond y cleifion hynny sydd fwyaf mewn perygl sy’n cael apwyntiadau wyneb yn wyneb, oherwydd cyfyngiadau coronafeirws.
Mewn ymateb dywedodd byrddau iechyd Cymru nad yw gwasanaethau iechyd meddwl “ar gau,” ond bod angen gwneud penderfyniadau anodd i leihau’r risg i staff a chleifion.
Darllen rhagor : BBC Cymru Fyw
Colled a Galar : Ffit Cymru
Rheoli Straen a Phryder : Ffit Cymru
Dyddiadur Non Parry – 9 a 10 Ebrill 2020
Coronafeirws ac Iechyd Meddwl – Dr. Llinos Roberts
OCD a’r Coronafeirws
Dydy teimlo’n bryderus am bandemig ddim yn unigryw i Anhwylder Gorfodaeth Obsesiynol (OCD). Ond wrth gwrs gall ymateb y rhai hynny ohonom sy’n orbryderus, yn enwedig os yw’n ymwneud â heintio, i argyfwng iechyd fod yn eithafol.
Yn ystod achosion iechyd rhyngwladol o’r math yma, cyngor gweithwyr proffesiynol ym maes iechyd, fel arfer, yw i osgoi cyffwrdd ein trwyn a’n ceg ac i olchi’n dwylo yn fwy aml am rhyw 20 eiliad. Cyngor iechyd digon cadarn, ond gydag OCD, yn enwedig i’r rhai â phryder am heintio, gall agor y llifddorau i’r meddyliau ymwthiol (intrusive thoughts) nad ydyn ni eu heisiau ond mae OCD yn eu taflu aton ni.
Caethineb iselder yng nghanol sefyllfa Coronafirws
Rhybudd cynnwys: Teimladau hunanladdol a Bwyd
Dwi’n stryglo. Dwi’n poeni. Dwi ofn. Ydw i’n iawn i ddweud mod i newydd ddisgrifio yr hyn sy’n mynd drwy feddwl pawb ar hyn o bryd? Mae’r sefyllfa ‘ma yn hunllef. Dwi ofn y peidio gwybod beth sy’n dod nesaf.
Ofn. Pryder. Caethineb. Rhwystredigaeth. Tristwch.
Dwi ddim ofn dros fi fy hun. Mae hynny yn rhywbeth mae iselder wedi ei roi i mi dros y blynyddoedd. Dwi’n poeni dim am fi fy hun. Ond mae’r ofn sydd gennai dros bobl eraill yn annioddefol. Dwi’n poeni amdanynt pob eiliad o’r dydd. Lwmp yn fy ngwddw sydd cau’n glir a mynd. Dagrau yn llifo fel mae’r ofn yn cynyddu. Ond fedrai’m gwneud dim i’w gwarchod na’u hachub o’r hunllef ‘ma.